Przyznanie Pokojowej Nagrody Nobla Lechowi Wałęsie w 1983 roku było znaczącym wyrazem poparcia międzynarodowej opinii publicznej dla ruchu „Solidarności”. Było to wydarzenie, które stanowiło element drogi do wolności i niepodległości Polski. Nagroda Nobla przyznana Liderowi „Solidarności” była ważna dla zwycięstwa nad komunizmem i podtrzymania ducha walki z totalitarnym reżimem. Złamane wprowadzeniem Stanu Wojennego polskie społeczeństwo odebrało ją jako znak nadziei i wsparcia. Ceremonia wręczenia Nagrody w Oslo, przesłanie skierowane, w imieniu pozostającego w kraju męża, przez Panią Danutę Wałęsową było symboliczne dla całego Narodu, pozwoliło wierzyć, że Polacy w swych zmaganiach nie są sami i że świat nie jest obojętny wobec dążeń wolnościowych Polaków.
Kierując się tą myślą i pragnąc wyrazić podziękowanie za wsparcie sprzed 25 lat, w 2008 roku, Lech Wałęsa postanowił ustanowić nagrodę, którą pragnie uhonorować osoby, instytucje lub ruchy społeczne, działające na rzecz porozumienia i solidarnej współpracy narodów, Wolności i promocji wartości, które stanowiły podstawę ruchu „Solidarności”. Nagroda Lecha Wałęsy jest wyrazem solidarności ze zmagającymi się w walce o lepsze jutro.
Nagroda jest wręczana osobom bądź organizacjom działającym na rzecz porozumienia i solidarnej współpracy narodów, wolności i poszanowania podstawowych praw człowieka. Jest ona wsparciem dla tych, którzy mają odwagę walczyć o pokojowy rozwój świata, przeciwstawiać się terrorowi, a poprzez swoje działanie dają nadzieje oraz stwarzają szansę na zmiany polityczne i społeczne.
Na Nagrodę Lecha Wałęsy składa się czek opiewający na sumę 100 000 dolarów amerykańskich z przeznaczeniem na wsparcie działalności laureata, dyplom oraz statuetka. Wyłącznym Partnerem Nagrody Lecha Wałęsy jest PKO Bank Polski.
Od roku 2009 uroczystość wręczenia Nagrody Lecha Wałęsy tradycyjnie odbywa się w dniu urodzin Lecha Wałęsy, 29 września, w historycznych salach Miasta Gdańska. Miejscem ceremonii wręczenia Nagrody jest Dwór Artusa oraz sale Starego Ratusza Gdańskiego.
Nagroda Lecha Wałęsy przyznawana jest przez Kapitułę w składzie: Lech Wałęsa, b. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Stanisław Szuszkiewicz, b. Przewodniczący Rady Najwyższej Białorusi, Jan Krzysztof Bielecki, b. Prezes Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej, Bernard Kouchner,b. Minister Spraw Zagranicznych Republiki Francuskiej, Władysław Bartoszewski, b. Minister Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej, Emil Constantinescu, b. Prezydent Rumunii, Rita Süssmuth, b. przewodnicząca Bundestagu, Mikuláš Dzurinda, b. premier Słowacji oraz Zbigniew Jagiełło, Prezes Zarządu PKO Banku Polskiego.
Wśród laureatów Nagrody znaleźli się:
Alaksandr Bialacki – opozycjonista białoruski, aktywnie działający na rzecz obrony praw człowieka na Białorusi;
Luiz Inácio Lula da Silva – brazylijski działcz społeczny i polityczny, b.Prezydent Brazylii;
Polska Akcja Humanitarna i jej założycielka Janina Ochojska wspierące poprzez swoją działalność charytatywną ideę międzyludzkiej solidarności;
Shadi Sadr – prawniczka i dziennikarka, działaczka na rzecz praw człowieka, w szczególności praw kobiet w krajach muzułmańskich;
Ladan i Roya Boroumand zajmujące się od 2001 roku w ramach założonej przez siebie Fundacji Abdorrahmana Boroumanda promocją praw człowieka i demokracji w Iranie.
Kto zostanie laureatem tegorocznej nagrody dowiemy się już jesienią.
Kandydatury do VI edycji Nagrody Lecha Wałęsy można zgłaszać do 30 czerwca 2013 r., listownie na adres:
Fundacja Instytut Lecha Wałęsy
al. Jerozolimskie 11\19
00-508 Warszawa
Polska
lub za pośrednictwem poczty elektronicznej na adres e-mail: nagroda@ilw.org.pl
Szczegółowe informacje: Solidarność dla Przyszłości lub Instytut Lecha Wałęsy