Film, wyreżyserowany przez Andrzeja B. Czuldę, opowiada o losach polskich dzieci, które po zaatakowaniu Polski przez Związek Radziecki 17 września 1939 r. znalazły się na radzieckim terytorium. W 1942 r., wraz z Armią gen. Władysława Andersa, dotarły do Iranu.
Autorzy dokumentu odnaleźli 12 Polaków, którzy jako dzieci dotarli do tego kraju z polskim wojskiem. Łącznie do Iranu w okresie od kwietnia do sierpnia 1942 ewakuowanych zostało niemal 116 tysięcy Polaków, w tym 20 tysięcy dzieci. Niemal trzy tysiące spośród nich znalazło na irańskiej ziemii miejsce wiecznego spoczynku.
Dokument „Perskie ocalenie” był kręcony w Polsce i w Iranie, gdzie odbyły się obchody 70 rocznicy ewakuacji Polaków z ZSRR do Iranu, współorganizowane przez polskie MSZ i Ambasadę RP w Teheranie.
– Sama realizacja w Iranie przebiegała bez zakłóceń, mimo jesieni mieliśmy wspaniałą pogodę, a Irańczycy okazali się przemili, sympatyczni i uczynni – wspomina reżyser Andrzej B. Czulda. – Zdjęcia realizowaliśmy w Teheranie, w Pahlevi (dziś Bandar e-Anzali), gdzie przybijały statki z polskimi uchodźcami, a także w Isfahanie, gdzie w latach 1942-45 były główne ośrodki dla polskich dzieci. Uczestniczyliśmy też w obchodach 70. rocznicy przybycia armii gen. Andersa do Iranu na Polskim Cmentarzu Dulab w Isfahanie i Bandar e-Anzali, gdzie spotkaliśmy Irańczyków, którzy pamiętali Polaków z tamtych lat- dodaje
Ambasada RP udzieliła filmowcom pomocy logistycznej, w tym w przewozie z Polski do Iranu i z Iranu do Polski różnego rodzaju nagrań, co w Iranie bywa ryzykowne. Polscy dyplomaci ułatwili też ekipie udział w obchodach 70 rocznicy ewakuacji Polaków z ZSRR do Iranu w październiku 2012 r. Polska premiera filmu odbyła się wiosną 2013 r. w Łodzi, teraz jednak będzie go można zobaczyć w czasie otwartego pokazu w warszawskim Domu Spotkań z Historią. Projekcja dokumentu odbędzie się 17 września o godz. 18.00 (ul. Karowa 20).
Irańska premiera planowana jest podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Fajr w Teheranie w 2014 r. Dokument został zrealizowany w trzech wersjach językowych (polska, angielska, perska).
Fotografia © Perskie ocalenie. Robert A. Czulda
Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych