Pomysł organizacji festiwalu narodził się w 2009 roku podczas nieformalnych spotkań grupy przyjaciół, a pierwszą oficjalną odsłonę zorganizowaliśmy dwa lata później. W ciągu kolejnych lat gorajeckie spotkania zamieniły się w jeden z najważniejszych festiwali folkowych w Polsce. W tym roku odbędzie się szósta oficjalna edycja Folkowiska. W poprzednich wzięli udział goście z całej Polski oraz z Anglii, Czech, Estonii, Francji, Hiszpanii, Irlandii, Japonii, Rosji, Ukrainy i Węgier. Liczba uczestników, którzy co roku odwiedzają Gorajec w ciągu festiwalowych dni oscyluje wokół 2 tysięcy.
Wśród gości Festiwalu są osoby otwarte na nowe doświadczenia, zainteresowane muzyką tradycyjną i nowoczesnym, zdrowym stylem życia pochodzące ze wsi i miast w Polsce i na całym świecie.
Artyści
Na Folkowisku wystąpiło już kilkudziesięciu europejskich artystów. Wśród najbardziej interesujących zespołów, które dotąd gościły dwie gorajeckie sceny były buntownicza R.UT.A. i muzycy z Kapeli ze Wsi Warszawa, jazzowa Dagadana, niepokorne Same Suki oraz grupa Bohemian Betyars prezentująca mieszankę punku i ska z muzyką cygańską i węgierską. Byli u nas podbijający polską scenę kozacy z grupy Joryj Kłoc, estoński turbo-Nordic folkowy Trad.Attack! i polska grupa Hańba, która w swojej twórczości opowiada o podwórkach polskich miast II Rzeczpospolitej. Pojawiali się też tacy artyści jak bard Jacek Kleyff, ukraińska kapela Liudy Dobri, krakowska Vladimirska i zaskakujące Studium Instrumentów Etnicznych.
Nie tylko muzyka
Folkowisko to jednak nie tylko impreza muzyczna, to wyjątkowa opowieść.
Podczas wieczorów opowiadaczy można posłuchać zarówno ludowych bajarzy jak i miejskich podróżników. W minionych latach poeta Jacek Podsiadło opowiadał o fascynacji polskim buntem, a pisarz Andrzej Stasiuk mówił nie tylko o swoich książkach, ale także prezentował fotografie z podróży po Mongolii. Razem z nimi swoje opowieści snuli także opowiadacze-naturszczycy z wielu polskich wsi.
Uczestnicy poprzednich edycji Festiwalu brali udział w rowerowych, pieszych i kajakowych rajdach, wycieczce do Lwowa, dziesiątkach warsztatów (m. in. rękodzieła, ceramiki, tańca i gry na instrumentach, kaligrafii, gotowania), zwiedzali XVI-wieczną cerkiew, objadali się regionalnymi smakołykami i grali w jedyną w Polsce grę wiejską. Dotychczasowe Folkowiska były poświęcone kulturze ukraińskiej (2011), żydowskiej (2012), kulturze chłopskiej i chłopskim buntom (2013), kulturze babskiej i kulturotwórczej roli kobiet (2014) oraz migracjom i wędrówkom (2015).
Gdzie odbywa się Festiwal?
Malownicza wieś Gorajec na Roztoczu Wschodnim odkrywa przed bywalcami Folkowiska wiele ze swoich licznych tajemnic. Tutaj spotykały się kultury polska, ukraińska, żydowska, rosyjska, austriacka i niemiecka. Tutaj stoi jedna z najstarszych w Europie, XVI-wieczna, drewniana cerkiew. Na odważnych czekają leśne gęstwiny, ukryte w nich zagadkowe cmentarze, schrony Linii Mołotowa i pozostałości spalonych osad. Odrestaurowane kamienne krzyże bruśnieńskie przypominają o bogatym dziedzictwie regionu. Z Gorajca blisko jest do wielu miejscowości uzdrowiskowych i innych atrakcji Roztocza. Wieś jest położona w województwie podkarpackim, w gminie Cieszanów. Można się do niej dostać samochodem lub komunikacją publiczną. Najbliższy przystanek jest około trzech kilometrów od terenu festiwalu.
Festiwal Folkowisko został uhonorowany europejskim znakiem jakości EFFE. Na międzynarodową listę został wpisany razem z takimi znanymi imprezami jak Fama, Camerimage, Malta Festival oraz Wratislavia Cantans. EFFE Label to znak jakości europejskich festiwali przyznawany przez European Festivals Association. Kryteriami, którymi kierowali się eksperci przy wyróżnianiu wydarzeń były lokalne zaangażowanie, globalna perspektywa oraz wysoki poziom artystyczny
Stowarzyszenie Folkowisko działa od 2012 roku promując wiejski wymiar polskiej kultury, prowadzi również wiele inicjatyw kulturalnych na Roztoczu. Pracuje z okolicznymi kołami gospodyń wiejskich i bibliotekami, odnawia regionalne zabytki. Jest też twórcą głośnej kampanii społecznej „Jestem ze wsi!” (2013) oraz pierwszego filmu o pańszczyźnie „Niepamięć” (2015). Stowarzyszenie organizuje konferencje i debaty, bierze aktywny udział w dyskusji o polskiej prowincji.
Na bieżąco aktualizowane informacje o tegorocznym programie można znaleźć na stronie:Folkowisko | FB
Fotografia © Arkadiusz Szałata