Pierwsze Dni Kultury zadedykowane były Andrzejowi Litwornii, profesorowi Uniwersytetu w Udine, znakomitemu znawcy kultury włoskiej, propagatorowi kultury polskiej i polskiego dziedzictwa literackiego we Włoszech. Inicjatywa skierowana była do włoskiej społeczności z Regionu Friuli-Wenecja Julijska, do młodzieży akademickiej (Uniwersytet w Udine od ponad 30 lat współpracuje naukowo z Uniwersytetem Jagiellońskim), mniejszości narodowych i Polonii zamieszkującej na tym terenie.
Dni Kultury Polskiej rozpoczęły się 13 marca projekcją dwóch filmów z Jerzym Stuhrem „Amator” reż K. Kieślowskiego i “Kaiman” reż. Nanni Moretti.
W piątek 14 marca odbyły się natomiast dwa spotkania autorskie.
Pierwszym naszym gościem był Jacek Dehnel, pisarz młodego pokolenia, zdobywca wielu nagród, tłumacz, malarz i kolekcjoner, którego powieści „Lala” i „Saturn” zyskały już uznanie i zostały przetłumaczone między innymi na język włoski. Spotkanie zorganizowane we współpracy z Uniwersytetem degli Studi di Udine, zostało świetnie poprowadzone przez Emiliano Ranocchi. Teksty czytała Roberta de Giorgi również z Uniwersytetu degli Studi di Udine. W dyskusji aktywna okazała się grupa studentów z polonistyki tegoż uniwersytetu, dzięki którym autor miał okazję podzielić się z publicznością opisem relacji między swym dziełem a życiem osobistym, przynależnością narodową oraz rolą literatury we współczesnym świecie.
Podobnie owocne okazało się spotkanie z Robertem Marcinkowskim, poetą i bardem z Krakowa. Z zawodu poważny nauczyciel akademicki, dał się poznać również jako fotografik i autor piosenek. Zaprezentowane przez niego fotografie zyskały uznanie w oczach zgromadzonej publiczności, dzięki czemu spotkanie przekształciło się w płaszczyznę interaktywnej wymiany myśli, daleko wybiegającą poza sferę techniki fotografowania.
Karkołomnego zadania tłumaczenia tekstów poetyckich podjął się Marcin Wyrembelski z Uniwersytetu degli Studi di Firenze. Najwyższy oddźwięk zyskał tłumaczony przez niego na bieżąco, linijka po linijce, tekst o miłości, niepublikowany i nieistniejący nawet w formie drukowanej.
W kolejnym dniu odbyło się spotkanie z Roberto M. Polce, ktory z entuzjazmem i sercem opowiadał publiczności o Polsce, zwyczajach i tradycjach. „Z Włoch prosto do Gdańska” mówił Roberto Polce, który poprzez fotografie i osobiste doświadczenia przedstawił publiczności historię emigracji „na odwrót”, czyli „Z Ziemi Włoskiej do Polski…” jak mówią słowa naszego Hymnu. Już od wielu lat, poprzez swoje publikacje tj. książki, artykuły i wywiady, Roberto Polce przybliża obcokrajowcom Polskę promując jej pozytywny wizerunek. Za swoją działalność w roku 2012 został nagrodzony Odznaką Honorową Bene Merito Rzeczypospolitej Polskiej. Do 30 marca w księgarni Feltrinelli można ogladąć zdjęcia autorstwa R.M. Polce pt. „Mój Gdańsk”
W sobotę odbył się wieczór jazzowy. Rewelacyjny koncert zespołu z Krakowa JazZoom (z jego liderką Kasią Zawieracz), który zaprezentował swingujące standardy muzyki jazzowej, latynoskie klimaty bossa novy, nastrojowe bluesowe ballady oraz kompozycje własne – lekkie, jazzujące piosenki w języku polskim oraz włoskim. Energia podczas koncertu była niepowtarzalna i przyniosła mnóstwo radości. Publiczność kilka razy prosiła naszych artystów o bis . W koncercie grzecznościowo wziął udział włoski kontrabasista Marco Freschi.
Ostatni dzień rozpoczał się filmem „Habemus Papam” (reż. Nanni Moretti), a następnie odbyło się spotkanie z otwórcą roli Marcina Rajskiego, rzecznika prasowgo Watykanu, z naszym wybitnym aktorem i reżyserem teatralnym oraz filmowym Jerzym Stuhrem. Spotkanie doskonałe poprowadzone zostało przez Marine Fabbri, znawcę kina polskiego. Sala wypełniona była po brzegi. Znakomici goście: burmistrz miasta Udine – F. Honsell, członek rady Regionu Friuli-Wenecja Julijska – S.Cremaschi, przedstawiciel Provinci – Asesor ds. kultury F. Musto, Wicekonsul w Konsulacie Generalnym RP w Mediolanie Bartosz Skwarczyński oraz Jan Tyszowiecki z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Swoją obecnością zaszczyciła nas również Pani Krystyna Litwornia. Burmistrz miasta F. Honsell w swoim wystąpieniu podkreślił, że Dni Kultury Polskiej w Udine były ważnym wydarzeniem kulturalnym i przypomniał, że Region Friuli-Wenecja Julijska jest szczególnie wrażliwy, także ze względu na swoje położenie, na wpływ kultury Europy Środkowo-Wschodniej.
Pan J. Stuhr opowiadał o początkach swojej kariery w teatrze i filmie, współpracy z wielkimi polskimi reżyserami, takimi jak Wajda i Kieślowski, ale również o swoim szerokim i zróżnicowanym doświadczeniu z włoskim kinem i teatrem oraz o współpracy z Nannim Morettim. Prof. J. Stuhr wspominał Prof. Litwornię, któremu te Dni zostały dedykowane. Podczas spotkania mieliśmy okazję zobaczyć fragmenty filmów „Amator” oraz „Dekalog”, które Jerzy Stuhr na bieżąco komentował.
Po spotkaniu odbył się uroczysty poczęstunek przygotowany przez Stowarzyszenie Polonik: wspólnie z Prof. Stuhrem uczciliśmy uroczyście pierwszy rok działaności Stowarzyszenia Polonik.
Na zakończenie wieczoru Jerzy Stuhr zaprosił publiczność na emisję filmu “Duże Zwierzę” – zadedykowanego K. Kieślowskiemu. “To film, który zmusza widza do myślenia, a im dłużej się nad nim zastanawiamy, tym więcej jego znaczeń i interpretacji odkrywamy. To film o tolerancji, o prawie do inności i wolności wyborów” – powiedział Jerzy Stuhr.
Na każdym spotkaniu frekwencja była bardzo duża, co przyniosło wielką satysfakcje i przyjemność organizatorom.
Do końca marca można jeszcze oglądać wystawy na Uniwersytecie degli Studi di Udine (Palazzo Antonini). Są to prace fotograficzne Macieja Zawieracza oraz Fausta Branchi i Stanislawy Steciak Branchi ukazujące piękno Polski oraz Włoch. Dodatkowo można oglądać zdjęcia przedstawiające Kopalnie Soli w Wieliczce (kurator wystawy: Kopalnia Soli w Wieliczce). Serdecznie zapraszamy.
Dni Kultury Polskiej zostały współfinansowane przez Konsulat Generalny RP w Mediolanie oraz PISF z Warszawy. Patronat nad Dniami Kultury Polskiej objęła Senacka Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, Miasto Udine, Uniwersytet degli Studi w Udine, Instytut Polski w Rzymie oraz Związek Polaków we Włoszech. Wsparcie otrzymaliśmy również od Miasta Kraków, Miasta Gdańsk oraz Instytutu Ksiażki z Krakowa. Inicjatywy dotyczące promocji turystycznej Polski dofinansowała Polska Organizacja Turystyczna w Rzymie.
Patronat medialny objęła TVP Polonia, Link to Poland oraz Nasz Świat.
Dziekujemy wszystkim Instytucjom, które wsparły naszą inicjatywę, sponsorom Energo-Complex sp z.o.o, Rodaro, Pol-Rail srl oraz partnerom Confcommercio Imprese per l’Italia – Ascom-Pordenone, Visionario, Cec, la Feltrinelli oraz Caffè Caucigh.
Dziękujemy publiczności za tak liczne przybycie i aktywne uczestnictwo w spotkaniach.
Zapraszamy na nasze strony: Stowarzyszenie Polonik | FB | Blog, gdzie można przeczytać relacje z Dni Kultury Polskiej oraz obejrzeć zdjęcia.
Fotografia © Dni Kultury Polskiej w Udine. Od lewej: Dorota Stromidlo, Marina Fabbri, S. Cremaschi (Czlonek Rady Regionu FVG), Jerzy Stuhr.