Krzemionki
W środkowej Polsce, na wschód od Gór Świętokrzyskich przetrwały do naszych czasów znakomicie zachowane kopalnie krzemienia pasiastego. Funkcjonowały one na niewielkim obszarze po obu stronach doliny rzeki Kamiennej, lewego dopływu Wisły. Najsłynniejsza z nich, to „Krzemionki Opatowskie” – dzisiaj muzeum i rezerwat przyrodniczo-archeologiczny w pobliżu Ostrowca Świętokrzyskiego. Dwie inne, mniejsze kopalnie, równie dobrze zachowane, to „Borownia” i „Korycizna”. Wybitne znaczenie wszystkich trzech dla prehistorycznego dziedzictwa kulturowego Europy i świata podkreśla zlokalizowanie w ich pobliżu i rozpoznanie archeologiczne pozostałości pradziejowych osad społeczności trudniących się górnictwem krzemienia pasiastego i dalekosiężną wymianą wykonanych z niego ostrzy siekier. Najlepiej znana z górniczych osad położona była w Ćmielowie na wzgórzu „Gawroniec”. Ten wspaniały zespół stanowisk archeologicznych datowany jest na około 3500-1500 lat p.n.e. W styczniu 2018 r. został on zgłoszony przez Polskę do wpisania na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Wizyta eksperta ICOMOS
W dniach 25-27 września 2018 roku Muzeum Archeologiczne i Rezerwat Krzemionki gościło Eksperta ICOMOS (Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków i Miejsc Historycznych), Hélène Collet.
Podczas swojego pobytu Ekspert zapoznała się z głównymi założeniami wniosku oraz systemami ochrony i zarządzania obiektami proponowanymi do wpisu. Istotną częścią wizyty była wizja lokalna w kopalniach krzemienia pasiastego w Krzemionkach, na polach górniczych „Borownia” i „Korycizna” oraz w osadzie „Gawroniec”. W spotkaniach udział wzięli przedstawiciele Polskiego Komitetu ds. UNESCO, Narodowego Instytutu Dziedzictwa, Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Kielcach, Lasów Państwowych, lokalnych samorządów oraz pracownicy Muzeum Archeologicznego i Rezerwatu Krzemionki. Decyzja o tym, czy Krzemionki zostaną wpisane na prestiżową Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO powinna zapaść w połowie 2019 roku.
Szczegółowe informacje: Muzeum Archeologiczne i Rezerwat „Krzemionki”
Fotografie © Muzeum Archeologiczne i Rezerwat Krzemionki / Narodowy Instytut Dziedzictwa