Jan Heweliusz urodził się 28 stycznia 1611 r. w Gdańsku, zmarł 28 stycznia 1687 r. w Gdańsku. Właściwie Johann Hewelke (Hevelke). Pochodził z rodziny wywodzącej się z Czech, od lat zajmującej się w Gdańsku browarnictwem. Od 1618 r. uczył się w Gimnazjum Gdańskim oraz prywatnie u profesora tej szkoły, wybitnego matematyka Piotra Krugera. Od 1630 r. studiował prawo na uniwersytecie w Lejdzie (Holandia). W latach 1631 – 1634 przebywał w Anglii i Francji, studiując matematykę, astronomię i rysunek. Brał też udział w obserwacjach astronomicznych, dysputach naukowych, uczył się techniki konstruowania zegarów słonecznych i przyrządów do obserwacji nieba. Od 1634 r. do końca życia przebywał w Gdańsku. Właściciel browarów w Gdańsku, w latach 1641 – 1651 ławnik sądu Starego Miasta, a następnie od 1651 r. do 1687 r .rajca Starego Miasta. Przez wiele lat prowadził intensywne obserwacje astronomiczne z obserwatorium umieszczonego na dachu własnych kamieniczek przy ul. Korzennej. Korespondował z uczonymi z całej Europy. Jego przyjaciółmi i protektorami byli polscy królowie Jan Kazimierz i Jan III Sobieski. Odwiedzali oni astronoma i uczestniczyli w pokazach astronomicznych. Jeden z nowo odkrytych gwiazdozbiorów nazwał Heweliusz „Tarczą Sobieskiego”. W 1664 r. został członkiem Królewskiej Akademii Nauk w Londynie. Skonstruował i zbudował wiele unikalnych przyrządów do obserwacji astronomicznych, znanych nam z ilustracji zamieszczonych w jego dziełach. Prace drukował we własnej drukarni; ilustracje i rysunki do nich wykonywali i rytowali znani malarze i graficy działający w Gdańsku; część z nich było dziełem samego uczonego. Grób i epitafium wielkiego astronoma znajdują się w kościele św. Katarzyny.
Ilustracja © Daniel Schultz: Jan Heweliusz. Gdańsk, 1677, olej na płótnie, 125 x 103 cm. /Biblioteka Gdańska Polskiej Akademii Nauk.
Źródło: Urząd Miasta Gdańsk
